Sundimi i Kishës dhe klerikalizmi në perëndim
Në këtë çështje, mes islamit dhe botës perëndimore ka një dallim me rëndësi. Me fitoren e shkencës, në perëndim u shemb mbretërimi i krishterizmit dhe i klerikalizmit. Kurse në botën islame, në kundërshtim me perëndimin, me përparimin e shkencës është shtuar edhe orientimi kah feja.
Në Europën para Rilindjes dhe Reformës, nën sundimin e Kishës, mbi individët zbatoheshin taksa të rënda. Përballë ligjeve përherë në ndryshim të Kishës, secili ishte i shqetësuar, secili i paqetë dhe me frikën për të nesërmen.
Ndër liderët shpirtërorë kishte një armiqësi serioze ndaj shkencës. Ata nuk tregonin asnjë lloj mirëkuptimi ndaj zbulimeve shkencore. Të gjitha zbulimet shkencore dhe shpikjet kundërshtoheshin dhe hidheshin poshtë pa lëkundje, pa parë përmbajtjen e tyre. Dhe nuk ishte aspak i paktë numri i atyre që i dënonte rëndë inkuizicioni për shkak të zbulimeve apo konkluzioneve shkencore të tyre.
Para këtij botëkuptimi shtypës, njerëzit nuk thoshin dot asgjë. Si rezultat i shtypjes së ushtruar mbi të gjithë njerëzit me përjashtim të pak aristokratëve, veçanërisht mbi të varfërit, i mohimit absolut të të drejtave të femrës, madje i një koncepti të tillë, i shfrytëzimit të punës së femrës në disa vende pune duke i konsideruar ato si gjysmë njeri, për pasojë, duke i paguar me gjysmë page, lindi, pothuaj në çdo klasë shoqërore, një zemërim ndaj fesë.
Ja, si rrjedhojë e kësaj antipatie të përgjithshme, në vende të ndryshme, me anë të lëvizjeve reformiste, u shemb çdo gjë që kishte të bënte me kishën dhe, ndërsa kisha shembej nën veprimin e kësaj tronditjeje, edhe vlerat morale shtriheshin përtokë.
- Publikuar më .