Τι χρειάζεται για να γίνει κάποιος πραγματικός πιστός
Σήμερα, πάνω απ’ όλα, χρειαζόμαστε μία γενιά που θα εκπληρώνει με ευσυνειδησία τα καθήκοντά της προς τον Θεό. Χρειαζόμαστε ανθρώπους αψεγάδιαστους, οι οποίοι θα μπορούν να καθοδηγήσουν την κοινωνία. Χρειαζόμαστε ιδεατούς καθοδηγητές που θα σώσουν την ανθρωπότητα από την τρομερή άβυσσο της αθεΐας, της άγνοιας, της αμαρτίας και της αναρχίας και θα την οδηγήσουν στην πίστη, στη γνώση, στον σωστό δρόμο και στην ειρήνη. Σε κάθε περίοδο παρακμής, εξάλλου, υπήρξαν τα μυαλά εκείνα που φώτισαν τον λαό, που ήταν βυθισμένος σε θρησκευτική, διανοητική, κοινωνική, οικονομική και ηθική κατάπτωση. Οι άνθρωποι αυτοί ερμήνευσαν εκ νέου την ύπαρξη, το σύμπαν, την ανθρώπινη φύση και το πλαίσιο της σκέψης μας και έδιωξαν τα εμπόδια που την καθήλωναν στο υλικό επίπεδο. Δεν είναι λίγες, άλλωστε, οι φορές που κάποιοι κατάφεραν και έφτιαξαν καινούρια ρούχα από νεκρικά σάβανα, που εξήγησαν δηλαδή από την αρχή κάθε πράγμα και κάθε φαινόμενο της φύσης. Απήγγειλαν ξανά και ξανά το βιβλίο της ύπαρξης –το οποίο είχε χάσει το φανταχτερό του χρώμα και τη λάμψη του, καθώς επιφανειακοί ερμηνευτές το είχαν κάνει μια θολή μουτζούρα– σαν να επρόκειτο για κάποιο μουσικό κομμάτι, που το είχαν νιώσει μέχρι τις τελευταίες του λεπτομέρειες. Το μελέτησαν προσεκτικά σαν να ήταν έκθεμα κάποιου μουσείου. Αναλύοντάς το, χρόνο με το χρόνο, παράγραφο με παράγραφο, ξετύλιξαν τις, κρυμμένες στην καρδιά του σύμπαντος, αλήθειες του.
Τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά αυτών των ανθρώπων της ελπίδας είναι η πίστη τους και οι προσπάθειες που καταβάλλουν για να αισθανθούν και άλλοι αυτή την πίστη. Η πίστη και οι προσπάθειες είναι που τους δίνουν τη βεβαιότητα πως θα ξεπεράσουν κάθε εμπόδιο και θα φθάσουν στον Θεό, θα κατορθώσουν να φέρουν την αληθινή ειρήνη στον κόσμο και θα μετατρέψουν τη Γη σε παράδεισο. Η ευχαρίστηση από την επιδίωξη αυτού του σκοπού τούς επιτρέπει να αντιλαμβάνονται τη ζωή και τις υπηρεσίες που προσφέρουν με τις καλές τους πράξεις, σαν ένα ταξίδι στις κοιλάδες του παραδείσου.
Πραγματικά κανένα άλλο σύστημα, δόγμα ή φιλοσοφία, με τις όποιες ιδιαιτερότητες ή εναλλακτικές του ερμηνείες, δεν είχε τέτοια θετική επιρροή στην ανθρωπότητα. Όταν η πίστη εισέρχεται στις καρδιές των ανθρώπων, ξαφνικά οι σκέψεις τους σχετικά με το σύμπαν, τα αντικείμενα, αλλά και τον ίδιο τον Θεό αλλάζουν, γίνονται βαθύτερες και φθάνουν την απεραντοσύνη. Οι άνθρωποι μπορούν πλέον να κατανοήσουν κάθε μορφή ύπαρξης σαν να ήταν ανοικτό βιβλίο. Ό,τι τους φαινόταν μέχρι εκείνη τη στιγμή ως αδιάφορο, ως άψυχο και ανούσιο, ξαφνικά ζωντανεύει οι ξένοι γίνονται φίλοι και σύντροφοι, ενώ τα πάντα συνδέονται σε ένα ενιαίο «όλον». Μέσα σε μία τέτοια κατάσταση ζεστασιάς, οι άνθρωποι αισθάνονται πάλι την αξία τους, καταλαβαίνουν ότι αποτελούν ένα ενιαίο, συνειδητοποιημένο και μοναδικό κομμάτι της ύπαρξης, αντιλαμβάνονται τα μυστήρια καθενός από τα μακριά, ελικοειδή μονοπάτια που συνδέουν τις διαφορετικές γραμμές του σύμπαντος, αισθάνονται έτοιμοι να κατανοήσουν το μυστικό που βρίσκεται πίσω από το πέπλο της πραγματικότητας και να ελευθερωθούν από τη φυλακή του τρισδιάστατου, υλικού κόσμου, καθώς ήδη περιπλανώνται στις εκτάσεις του αέναου.
Μέσα από τις σκέψεις που κυλούν αβίαστα στα βάθη της συνείδησής του, κάθε πιστός, ανάλογα με τον βαθμό της πίστης του, καθίσταται απεριόριστος εντός των ορίων του δηλαδή, αν και τον περιορίζουν ακόμα οι ορίζουσες του χρόνου και του χώρου, δεν δεσμεύεται από τίποτε άλλο, έχει φθάσει στο ύψος εκείνων των υπάρξεων που στέκονται πάνω και πέρα από τον χώρο, ακούει τις μελωδίες των αγγέλων. Αυτές οι υπάρξεις, σαν δημιουργημένες από νερό, από άμορφο υλικό –πλάσματα που φαντάζουν ασήμαντα, αλλά στην πραγματικότητα είναι μεγαλειώδη–, αποκτούν τέτοια σημασία, που ολόκληρη η Γη δεν αποτελεί πλέον παρά το σκηνικό για την αποκάλυψη της Θεϊκής ανάσας στις ψυχές τους. Τέτοια πλάσματα δεν χωρούν πλέον στον χώρο ανάμεσα στον ουρανό και τη Γη είναι υπάρξεις υπερβατικές που καλύπτουν την απόσταση ανάμεσα στους δύο άξονες της ύπαρξης.
Ναι, αυτοί οι άνθρωποι περπατούν ανάμεσά μας, κάθονται μαζί μας, τα πόδια τους πατούν εκεί που πατούν και τα δικά μας και, στην προσευχή, το κεφάλι τους ακουμπά το ίδιο σημείο που ακουμπά το δικό μας. Εκείνοι όμως καταφέρνουν να ενώσουν κεφάλι και πόδια, να μετατρέψουν το σώμα τους σε σφαίρα. Προσκυνούν τον Θεό, στέκονται μπροστά Του, προσπαθώντας να Τον πλησιάσουν όλο και περισσότερο και καταφέρνουν με ένα τους βήμα να διασχίζουν ορίζοντες για να Τον αγγίξουν. Χτυπούν τα φτερά τους στους ίδιους ουρανούς με την ψυχή τους και ζουν σαν επουράνιες υπάρξεις σε ανθρώπινο σώμα. Τέτοιες καρδιές καταφέρνουν με την καλλιέργεια και τη διεύρυνση των ανθρώπινων συναισθημάτων να υπερβούν την ατομικότητα θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ύπαρξή τους καθρεφτίζει τη συλλογική συνείδηση της ανθρωπότητας και αγκαλιάζει με θέρμη κάθε πιστό. Τείνουν χέρι βοηθείας σε όλους τους ανθρώπους και χαιρετούν τη δημιουργία στο σύνολό της με τα πιο ειλικρινή αισθήματα. Βλέπουν τα χρώματα, παρακολουθούν τις μορφές και ακούν τους ήχους των Θεϊκών οραμάτων στον καθένα από εμάς και σε καθετί που συναντούν αφουγκράζονται τους ήχους του παραδείσου, εκεί που πετούν οι άγγελοι. Βλέπουν, αισθάνονται, ακούν και συμμετέχουν στη λαμπρή τελετή των όμορφων πραγμάτων: από τον τρομακτικό κρότο του κεραυνού μέχρι το θεϊκό τραγούδι των πουλιών, από τα άγρια κύματα των θαλασσών μέχρι το απαλό κελάρυσμα των ρυακιών που μοιάζει με τη ροή της αιωνιότητας, από τις μαγικές αντηχήσεις στα έρημα δάση μέχρι τις ψηλές κορυφές που κόβουν την ανάσα και σαν να αγγίζουν τους ουρανούς, από την αναζωογονητική αύρα που χαϊδεύει τους πράσινους λόφους μέχρι τις ευωδιαστές μυρωδιές που αναβλύζουν από κάθε κήπο και διαχέονται παντού. Τα αισθάνονται και αναφωνούν: «Έτσι πρέπει να είναι η ζωή». Με προσευχές και επαναλαμβάνοντας τα Όμορφα Προσωνύμια του Θεού, προσπαθούν να αποδώσουν τη δέουσα αξία ή τιμή στην κάθε ανάσα και στην κάθε πνοή τους.
Ικέτες, με το μέτωπο πάντα στο πάτωμα, ανοιγοκλείνουν τα μάτια και περιμένουν το οικείο βλέμμα να τους συναντήσει πίσω από το πλατύσκαλο της αυλόπορτας που ελπίζουν να ανοίξει. Προσμένουν με λαχτάρα την ευτυχισμένη εκείνη στιγμή, όπου η απώλεια και ο πόθος θα αφανιστούν, καθώς ειρήνη και οικειότητα θα τυλίξουν τις ψυχές τους και θα τις προστατεύσουν, όπως κάποιο ιερό φυλαχτό. Ψάχνουν διακαώς ικανοποίηση στην άσβεστη επιθυμία τους να ενωθούν ξανά με τον Θεό. Βιάζονται να πάνε σ’ Εκείνον, προσπαθούν, ακόμα και τρεκλίζοντας σε κάθε τους βήμα, να φθάσουν τη στιγμή της ένωσης. Σε κάθε σταθμό της διαδρομής τους βιώνουν τη χαρά της «Νύχτας του Γάμου»[1], της επανένωσης των ψυχών, σε κάθε στροφή της πορείας τους σβήνουν μία ακόμη πυρκαγιά πόθου που τους καίει, για να ανάψουν καινούριες φλόγες και να ξεκινήσουν πάλι από την αρχή. Ποιος να ξέρει άραγε πόσες φορές θα τυλιχτούν στην ανάσα της «θεϊκής εγγύτητας», αλλά και πόσες φορές θα πληγωθεί η καρδιά τους βλέποντας τη μοναξιά και την τραγωδία εκείνων που αδυνατούν να νιώσουν αυτή τη θεία έμπνευση.
Οι ψυχές αυτών των ανθρώπων διαθέτουν τόσο διευρυμένους ορίζοντες, που αισθάνονται συνεχώς ότι βρίσκονται στο κατώφλι νέων βασιλείων και είναι πάντα σε εγρήγορση με πίστη και αποφασιστικότητα για να ξεπεράσουν τα ανθρώπινα όρια. Σκέφτονται ποιες άλλες ικανότητες μπορούν να κατακτήσουν και ποιες ακόμα επιτυχίες τούς περιμένουν μέσω της πίστης και της δύναμης που πηγάζει από εκείνη. Συνεχίζουν ατέρμονα να τρέχουν προς τον Θεό, δίχως να αισθάνονται κόπωση, με τους ορίζοντές τους διευρυμένους και ανοικτούς και τις καρδιές τους γαλήνιες. Σε κάθε σταθμό της διαδρομής τους, η σχέση τους με το περιβάλλον τους γίνεται ολοένα και περισσότερο ουσιαστική και βαθιά. Μπορεί να μην έχουν συνείδηση τού τι καταφέρνουν, αλλά, κάθε φορά που ακούν τις ψυχές τους, νιώθουν σαν να βρίσκονται σε μία ατελείωτη ειρηνική πλαγιά παρατηρούν τις αμέτρητες παραλλαγές νοσταλγίας, αγωνίας και μοναξιάς στους ανθρώπους γύρω τους, αλλά ποτέ δεν τους τρομάζει ο ατελείωτος δρόμος που διανύουν, ούτε επιθυμούν να επιστρέψουν εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν, καθώς γνωρίζουν τον προορισμό τους και γιατί κάνουν το ταξίδι αυτό. Ξέρουν την κάθε είδους σπορά και συγκομιδή του κόσμου αυτού, αλλά τρέχουν σε μία συγκεκριμένη τροχιά με συγκεκριμένο σκοπό και για συγκεκριμένους λόγους. Δεν νιώθουν την κούραση που προκαλεί ο δρόμος, ούτε και τους φόβους ή τις αγωνίες που αισθάνονται άλλοι. Εμπιστεύονται τον Θεό και ανοίγουν το βήμα τους γεμάτοι ελπίδες για την κατάκτηση της κορυφής, εκεί όπου κάθε όνειρό τους για το μέλλον θα γίνει πραγματικότητα.
Χωρίς να εγκαταλείπουν τον υλικό κόσμο, αυτοί οι μεγαλόψυχοι ήρωες της πίστης και της ειρήνης ανοίγουν τους δικούς τους δρόμους, σαν να κάνουν βόλτα στους κήπους του Παραδείσου. Εξαιτίας μάλιστα του δεσμού τους με τον Θεό, είναι σε θέση να τα βάλουν με όλο το σύμπαν και να υπερβούν κάθε δυσκολία, χωρίς να απογοητεύονται, ακόμα κι αν τα πάντα γύρω τους διαλύονται. Δεν υποκύπτουν στον τρόμο, ακόμα και αν η κόλαση εμφανιστεί μπροστά τους. Δεν σκύβουν το κεφάλι τους παρά μόνο μπροστά στον Θεό. Δεν παραδίδουν τίποτα και σε κανέναν, καθώς δεν περιμένουν τίποτα από κανέναν, ούτε και χρωστάνε σε κανέναν τίποτε. Κάθε φορά που νικούν ή κατακτούν τη μία επιτυχία μετά την άλλη, τρέμουν από φόβο, επειδή καταλαβαίνουν ότι ακόμα και η επιτυχία αποτελεί μία ακόμη δοκιμασία για την αφοσίωση και την υποταγή τους στον Θεό. Γι’ αυτό τον λόγο, την ίδια ακριβώς στιγμή της δόξας τους, παραμένουν ταπεινοί, ευγνώμονες και με δάκρυα χαράς στα μάτια. Ξέρουν να κάνουν υπομονή όταν χάνουν και την ίδια ώρα είναι γεμάτοι αποφασιστικότητα να ξεκινήσουν το ταξίδι τους από την αρχή, ακμαίοι και με θέληση. Δεν είναι αγενείς ή αγνώμονες μπροστά στη γενναιοδωρία και δεν απογοητεύονται μπροστά στη στέρηση.
Διαθέτουν καρδιά που μοιάζει με εκείνη του Προφήτη. Αγαπούν και αγκαλιάζουν τον καθένα. Παραβλέπουν τα λάθη των άλλων, ενώ την ίδια στιγμή είναι πολύ αυστηροί με τους εαυτούς τους. Συγχωρούν τα σφάλματα των γύρω τους, ακόμη και όταν αισθάνονται θυμωμένοι. Μπορούν να ζουν ήσυχα δίπλα και στις πιο ευερέθιστες ψυχές. Για την ακρίβεια, το Ισλάμ παραινεί τους πιστούς να συγχωρούν όσο το δυνατό περισσότερο και να μην πέφτουν θύματα αισθημάτων έχθρας και μίσους, ούτε να επιθυμούν εκδίκηση για κανέναν. Σε κάθε περίπτωση, είναι αδιανόητο για όσους ζουν συνειδητά στον δρόμο του Θεού να ενεργούν με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Το να συμπεριφέρονταν ή ακόμα και να σκέφτονταν με οποιονδήποτε άλλο τρόπο θα τους ήταν αδιανόητο. Αντίθετα, με κάθε τους πράξη ψάχνουν τρόπους να βοηθήσουν τους άλλους, εύχονται το καλό των άλλων, προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή την αγάπη στις καρδιές των άλλων, συνεχίζοντας τον ατέρμονο πόλεμο ενάντια στην έχθρα και το μίσος. Αισθάνονται διαρκώς, μέσα τους, να καίγονται από τις δικές τους αμαρτίες και τα λάθη, φλέγονται από ανάγκη για μετάνοια και τις ελάχιστες φορές, κατά τη διάρκεια της ημέρας, που διαβολικές σκέψεις εισχωρούν μέσα τους, γνωρίζουν πώς να τις ελέγξουν. Ξεκινούν καθημερινά να εργάζονται με προθυμία και να ετοιμάζουν το έδαφος για να μεγαλώσουν παντού οι σπόροι του καλού και της ομορφιάς. Στα χνάρια της Ραμπία αλ Ανταουίγια, μπορούν να αποδεχτούν τον καθένα και οτιδήποτε, σαν γλυκό σιρόπι, ακόμα κι αν είναι δηλητήριο. Ακόμα και εκεί που γίνονται δεκτοί με μίσος, χαιρετούν με χαμόγελο και αποκρούουν τους ισχυρότερους στρατούς με το ακατανίκητο όπλο της αγάπης.
Ο Θεός αγαπά αυτούς τους ανθρώπους και αυτοί, με τη σειρά τους, Τον αγαπούν. Κινητήρια δύναμή τους είναι ο ενθουσιασμός της αγάπης. Βιώνουν συνεχώς τις εκτυφλωτικές απολαύσεις του αισθήματος της αγάπης. Τα φτερά της ταπεινότητάς τους μένουν πάντα στο έδαφος. Εκείνο που ωθεί αυτούς τους ανθρώπους είναι η ανάγκη που αισθάνονται να γίνουν το γόνιμο έδαφος πάνω στο οποίο θα φυτρώσουν τα λαμπρότερα τριαντάφυλλα της αγάπης. Όσο σεβασμό όμως δείχνουν στους άλλους, τον ίδιο διατηρούν και για τον εαυτό τους, καθώς δεν θα επιτρέψουν ποτέ η υποχωρητικότητα, η στοργή, η ευγένεια και οι καλοί τους τρόποι να παρερμηνευθούν ως αδυναμία. Δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις μομφές ή την επικρότηση των άλλων, καθώς αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να ζουν με τις αρχές της πίστης τους. Νοιάζονται μονάχα να παραμείνει στιλπνός ο Άτλας των στοχασμών τους και ατράνταχτη η αποφασιστικότητα στην πίστη τους.
[1] Η φράση που χρησιμοποιεί ο Ρουμί αναφερόμενος στον θάνατο.
- Δημιουργήθηκε στις