Συστήνοντας τον Φετχουλλάχ Γκιουλέν
Ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν είναι ένας εμβληματικός μουσουλμάνος λόγιος, διανοητής, συγγραφέας, ποιητής, διαμορφωτής της κοινής γνώμης και μορφωτικός ακτιβιστής από την Τουρκία ο οποίος υποστηρίζει το διαθρησκευτικό και διαπολιτισμικό διάλογο, την επιστήμη, τη δημοκρατία και την πνευματικότητα και αντιτίθεται στη βία και στη στρέβλωση της θρησκείας σε πολιτική ιδεολογία. Ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν προωθεί τη συνεργασία των πολιτισμών προς έναν ειρηνικό κόσμο, σε αντίθεση με τη ρήξη.
Να είστε τόσο ανεκτικοί που το στήθος σας να ανοίξει και να γίνει πλατύ σαν τον ωκεανό. Να εμπνέεστε από την πίστη και την αγάπη για τους ανθρώπους. Ας μη δώσει να υπάρξουν ταραγμένες ψυχές στις οποίες δεν θα προσφέρετε ένα χέρι βοηθείας και δεν θα τις νοιαστείτε.
(Fethullah Gülen, Κριτήρια ή Φάροι Πορείας [Criteria or Lights of the Way]. London: Truestar.)
Πιστεύουμε πως ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν και το κίνημα της κοινωνίας των πολιτών που εμπνέεται από τις απόψεις του και είναι γνωστό ως το κίνημα Φετχουλλάχ Γκιουλέν, έχουν σημαίνουσα σημασία και αξίζει να τονισθούν για τους ακόλουθους λόγους:
Η αυθεντία και η επιρροή του Φετχουλλάχ Γκιουλέν: ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν είναι γνωστός και αξιοσέβαστος τόσο μεταξύ των μουσουλμάνων της Τουρκίας αλλά και των μουσουλμάνων σε όλο τον κόσμο ως ένας εμβληματικός και καθιερωμένος μουσουλμάνος λόγιος της Σουνιτικής Παράδοσης στην οποία ανήκει το 87-90% του μουσουλμανικού πληθυσμού παγκοσμίως. Είναι επίσης διανοητής, ποιητής, πολυγραφότατος συγγραφέας, μορφωτικός ακτιβιστής και πνευματικός ηγέτης. Το αναγνωστικό κοινό του στην Τουρκία εκτιμάται πως ανέρχεται σε αρκετά εκατομμύρια. Η επιρροή του πέραν της Τουρκίας αυξάνεται καθημερινά καθώς τα έργα του μεταφράζονται σε πολυάριθμες γλώσσες, μεταξύ των οποίων στα αγγλικά, αραβικά, ελληνικά, ρωσικά, γερμανικά, ουρντού, βοσνιακά, αλβανικά, μαλαισιακά και ινδονησιακά. Με τη συμπερίληψη των δημοσιεύσεών του, οι ιδέες του είναι προσβάσιμες σε έναν ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό παγκοσμίως μέσω ιδιωτικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών δικτύων που πρόσκεινται φιλικά σε αυτές.
Η δημόσια στάση του εναντίον της βίας, της τρομοκρατίας και των επιθέσεων αυτοκτονίας: ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν έχει αναγνωριστεί για τη σθεναρή του στάση έναντια στη συσχέτιση της βίας με τη θρηκευτική ρητορική. Συγκεκριμένα:
- Στάθηκε ο πρώτος μουσουλμάνος λόγιος ο οποίος καταδίκασε ρητώς τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου (σε σχετικό δημοσίευμα στη Washington Post)
- Συνέβαλε στη δημοσίευση ακαδημαϊκού συγγράμματος για την ισλαμική προσέγγιση σχετικά με την τρομοκρατία και τις επιθέσεις αυτοκτονίας, καταδικάζοντας αυτές και παρόμοιες πράξεις σε ανθρωπιστική και θρησκευτική βάση.
- Δεν διατύπωσε μόνο γραπτώς αυτές τις απόψεις του προς τους Δυτικούς αναγνώστες αλλά επιπλέον τις εξέφρασε μεγαλόφωνα σε λειτουργίες σε τζαμιά μπροστά σε συναθροίσεις χιλιάδων μουσουλμάνων.
- Απορρίπτει απερίφραστα τις επιθέσεις αυτοκτονίας.
- Έχει παραχωρήσει συνεντεύξεις σε τουρκικές, ιαπωνικές, κενυατικές και αμερικανικές εφημερίδες στις οποίες κατηγορηματικά καταδίκασε πολιτικές, ιδεολογικές και θρησκευτικές προφάσεις προκειμένου να δικαιολογηθούν τρομοκρατικές ενέργειες.
- Έχει εμφανιστεί σε πολυάριθμες εκπομπές εθνικής εμβέλειας όπου καταδίκασε δημοσίως τέτοιες ενέργειες.
Πρωτοπόρος του διαθρησκευτικού διαλόγου: ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν προωθεί ενεργά το διαθρησκευτικό και διαπολιτισμικό διάλογο εδώ και πάνω από μία δεκαετία, έχοντας ξεκινήσει πολύ πριν την τραγωδία της 11ης Σεπτεμβρίου. Στην Τουρκία έλαβε τα εύσημα της δημιουργίας θετικού κλίματος στις σχέσεις μεταξύ της πλειονότητας του μουσουλμανικού πληθυσμού και των διαφόρων θρησκευτικών μειονοτήτων όπως των Ελλήνων Ορθοδόξων, των Αμερικανών Ορθοδόξων, των Καθολικών και των εβραϊκών κοινοτήτων. Πέρα από τα όρια της Τουρκίας, οι ιδέες του σχετικά με το διαθρησκευτικό διάλογο έχουν εμπνεύσει πολλούς στη θέσπιση οργανώσεων αφιερωμένων στο άνοιγμα του διαλόγου βασισμένων στους κοινούς σκοπούς της αλληλοκατανόησης, της αμοιβαίας αποδοχής, της ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας. Οι προσπάθειές του για το διάλογο και την ανεκτικότητα αναγνωρίστηκαν με μία προσωπική ακρόαση από τον θανόντα Πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ και την πρόσκληση από τον αρχιρραβίνο των Σεφαραδιτών του Ισραήλ, καθώς επίσης και με συναντήσεις με θρησκευτικούς αρχηγούς διαφόρων χριστιανικών δογμάτων.
Υπέρμαχος της συνεργασίας των πολιτισμών: ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν σε αντίθεση με τη ρήξη προωθεί τη συνεργασία των πολιτισμών μέσω του διαλόγου, της αλληλοκατανόησης και της συσπείρωσης γύρω από τις κοινές αξίες. Ως διαμορφωτής της κοινής γνώμης μιας κοινωνίας των πολιτών, στηρίζει τις προσπάθειες της Τουρκίας να ενωθεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση και υποστηρίζει πως μία τέτοια σχέση θα αποδειχθεί ωφέλιμη και για τα δύο μέρη.
Έμφαση στην πνευματική διάσταση της πίστης: καθώς οφείλει εν μέρει τα πρώτα στάδια της εκπαίδευσής του στην πνευματική άσκηση, ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν είναι γνωστός για την έμφασή του στην ισλαμική πνευματικότητα (γνωστή στη Δύση ως Σουφισμός) και την εναγκαλιστική στάση απέναντι στον συνάνθρωπο την οποία προϋποθέτει και προσδίδει αυτή η έμφαση. Χάρη στην παραδειγματική έκφραση της αγάπης, της συμπόνιας και της ανοιχτόκαρδης προσέγγισής του σε κάθε ζήτημα που αφορά την ανθρωπότητα, αναγνωρίζεται από μερικούς ως ένας σύγχρονος Ρουμί. Ο Σέφικ Τζαν, θανόντας διδάσκαλος Σούφι, απόγονος του Ρουμί και συγγραφέας, του ζήτησε να γράψει τον πρόλογο για το βιβλίο του σχετικά με τη ζωή και τη διδασκαλία του Ρουμί. Το δίτομο έργο του ίδιου του Φετχουλλάχ Γκιουλέν για τον Σουφισμό χρησιμοποιείται ως πανεπιστημιακό εγχειρίδιο σε ανάλογα τμήματα θεολογικών σπουδών και παραδόσεων παγκοσμίως.
Επιστήμη και η πίστη στην αρμονία: ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν αντιμετωπίζει την επιστήμη και την πίστη όχι μόνο ως συμβατές αλλά και αλληλοσυμπληρούμενες. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο ενθαρρύνει την επιστημονική έρευνα και την τεχνολογική εξέλιξη για το καλό όλης της ανθρωπότητας.
Η Διανοητική του πτυχή: διαθέτει εμβρίθεια στη σκέψη των σπουδαίων διανοούμενων της Δυτικής παράδοσης και μπορεί να συνδιαλεχθεί με ευφράδεια μέσω των κειμένων και των ομιλιών του.
Υποστηρικτής της Δημοκρατίας: ο Φετχουλλάχ Γκιουλέν αναγνωρίζει τη δημοκρατία ως το μοναδικό βιώσιμο πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης. Αποκηρύττει τη στρέβλωση της θρησκείας σε πολιτική ιδεολογία ενώ ενθαρρύνει όλους τους πολίτες να αναλάβουν ενήμερη στάση και υπεύθυνη θέση στην πολιτική ζωή της χώρας τους. Τονίζει την προσαρμοστικότητα των ισλαμικών αρχών και αξιών αναφορικά με τη διακυβέρνηση και τη συμβατότητά τους με την αληθινή δημοκρατία.
Επιζητά λύσεις για τα κοινωνικά προβλήματα αναλαμβάνοντας έμπρακτα έργο: η πιο αξιοθαύμαστη πτυχή της ζωής του Φετχουλλάχ Γκιουλέν είναι πως το όραμα και οι ιδέες του δεν παρέμειναν σε θεωρητικό επίπεδο αλλά εφαρμόζονται παγκοσμίως ως κοινωνικά και πολιτικά σχέδια δράσης. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, αρκετές εκατοντάδες εκπαιδευτικοί οργανισμοί όπως σχολεία Κ-12, πανεπιστήμια και γλωσσικά εκπαιδευτικά ιδρύματα εμπνευσμένα από τον Φετχουλλάχ Γκιουλέν έχουν ιδρυθεί με τη χρηματοδότηση τοπικών επιχειρηματιών, αλτρουιστών εκπαιδευτικών και αφοσιωμένων γονέων. Αξιοσημείωτα αποτελούν τα παραδείγματα σχολείων σαν αυτά της νοτιοανατολικής Τουρκίας, της Κεντρικής Ασίας, αρκετών χωρών στην Αφρική, στην Άπω Ανατολή και την Ανατολική Ευρώπη. Άσχετα από την τοποθεσία τους, τα σχολεία αυτά αποτελούν σύμβολα αρμονικών διαθρησκευτικών και διαπολιτισμικών σχέσεων, επιτυχούς συγκερασμού πίστης και λογικής, και αφοσίωσης στην υπηρεσία της ανθρωπότητας. Ειδικά σε περιοχές που σπαράσσονται από συγκρούσεις όπως οι Φιλιππίνες, η νοτιοανατολική Τουρκία και το Αφγανιστάν, αυτά τα ιδρύματα βοηθούν στην ανακούφιση της φτώχειας και στην προσφορά ευκαιριών μόρφωσης, που με τη σειρά τους μειώνουν την απήχηση τρομοκρατικών ομάδων με τάσεις αποκλεισμού που δρουν σε αυτές τις χώρες. Πέρα από τη συμβολή τους στην κοινωνική αρμονία, τα σχολεία αυτά αναδεικνύουν νικητές σε παγκόσμιους επιστημονικούς και μαθηματικούς διαγωνισμούς.
Σχέδια Δράσης μιας Κοινωνίας των Πολιτών: περαιτέρω κοινωνικά έργα και σχέδια δράσης εμπνευσμένα από τις ιδέες και την ενθάρρυνση του Φετχουλλάχ Γκιουλέν περιλαμβάνουν οργανώσεις αρωγής, οργανώσεις βιώσιμης ανάπτυξης, επικοινωνιακούς οργανισμούς, επαγγελματικούς συνεταιρισμούς και ιατρικά ιδρύματα.
- Δημιουργήθηκε στις