Passages uit de antwoorden van Fethullah Gülen op vragen over onderwijs en de Turkse onderwijsactiviteiten in het buitenland

Traditionele Educatie en Leiderschap in Modern Onderwijs

U bent iemand die binnen traditionele onderwijsinstellingen is opgegroeid, hoe werd u een pionier in moderne onderwijsinstellingen binnen en buiten Turkije?

“Laat me ten eerste verhelderen dat ik nergens een pionier in ben. Tijdens mijn kinderjaren was ik niet in staat om buiten de kaders te denken van het systeem waarin ik werd opgevoed. Ik weet niet wat in hoeverre een school een kind opleidt om het systeem ter discussie te stellen. Volgens mij is het formele onderwijssysteem in Turkije nooit veelbelovend geweest. Muallim Naci schreef een zeer goed boek. Hij vergelijkt staatsscholen met madrassas, en beweert dat de oude en versleten madrassas in sommige opzichten nog steeds veel verder zijn dan de staatsscholen.

Inderdaad, deze scheiding begon vroeg in de eerste periodes met de Nizamiye madrassas. Om deze reden verwijten sommige onderzoekers Imam Ghazali, die tegen de Peripatetische filosofie streed. Echter, in die tijd werd filosofie samen met experimentele wetenschappen bestudeerd. (In recente tijden zijn filosofie en positieve wetenschappen gescheiden.) Zijn stellingname tegen de filosofie beïnvloedde de wetenschappen - zowel de wetenschappen die gebaseerd waren op rationalisme als hun denkmethoden. Imam Ghazali verklaarde openlijk dat hij niet de wetenschappelijke bevindingen bekritiseerde van de filosofen die hij bestreed, en dat deze niet schadelijk waren voor religie. Echter, zijn strijd tegen dit soort theoretische kennis berokkende destijds schade in de islamitische wereld doordat het verkeerd begrepen werd. Namelijk als een houding die zowel tegen de positieve wetenschappen als tegen de filosofie gericht was. Degenen die gekant waren tegen de positieve wetenschappen en die zich van tijd tot tijd bekend hadden gemaakt, begonnen hun aanwezigheid plotseling duidelijker te laten voelen.

Opm. Mark: vreemde zin. Wellicht: Zij die tegen de positieve wetenschappen gekant waren, traden explicieter naar voren/roerden zich sterker/lieten meer van zich horen, werden machtiger.

Zo schrapte tijdens de Ottomaanse periode de Qadizade-groep de positieve wetenschappen uit het curriculum van de madrassa. De Koran refereert zeer frequent aan natuurlijke fenomenen in verhouding tot de geloofsprincipes en stelt vaste tijden op voor het dagelijkse gebed, het vasten en de bedevaart. Maar na een bepaalde periode sloot de madrassa de oren voor zulke Koranische expressies. Hoewel God in de Koran zegt: "Onze tekenen en bewijzen zullen zowel van buiten als van binnen aan hen getoond worden", werd er geen grondige research en onderzoek naar zaken en gebeurtenissen gedaan. In de benadering van Bediuzzaman zouden het universum en de waarheden van creatie die naar God wijzen, naar Zijn bestaan en Eenheid en ook andere leerstellingen van het geloof, net zoveel bestudeerd moeten worden als de Koran. Geleerden vergaten (of negeerden) dat de Koran de basis van natuurkunde, scheikunde, wiskunde en astrophysiek omvat en dat de helft van de verantwoordelijkheid van een gelovige eruit bestaat om natuurlijke verschijnselen te bestuderen als een boek”.

Zegt Bediuzzaman in feite niet dat de gevolgen voor het niet bestuderen van het Boek van het Universum en het niet bestuderen van de Koran verschillend zijn?

“Ja, hij geeft aan dat het bestuderen van deze twee boeken verdienstelijk is en dat het zondig is om ze niet te bestuderen. De afstraffing voor het niet bestuderen van het Boek van het Universum gebeurt al in deze wereld, terwijl de bestraffing voor het niet bestuderen van de Koran in het hiernamaals wordt gegeven. Dit laat zien dat deze twee boeken de twee gezichten van dezelfde waarheid zijn. Zeer weinig mensen hebben op dit aspect gewezen en als ze het al deden, dan was dat indirect. Bediuzzaman echter, drong er op aan en benadrukte het steeds maar weer. Aan de ene kant hebben we het Boek van het Universum, aan de andere kant de Koran, een leidraad die ons in staat stelt om het universum te begrijpen, om er veilig doorheen te bewegen en om op een comfortabele manier temidden van de gebeurtenissen te blijven lopen zonder te struikelen of te botsen. Daarbij is er ook de esoterische ontdekking en het zien van de onmetelijkheid van het universum in onze eigen bewustzijn. Ik denk dat deze wel de triade vormen van onze beschaving.

Onze Profeet verklaarde: "Er zal een tijd komen wanneer de Koran zich in één vallei bevindt en de mensheid in een andere." Dit is gebeurd en wij moeten de vallei waar de Koran zich bevindt, dan ook terugvinden en in zijn licht lopen. De geest van de madrassa-opleiding en de geest van de moderne educatie kunnen bij elkaar komen - ze kunnen een nieuw huwelijk sluiten en de schittering van de geest en het licht van het hart kunnen opnieuw verenigd worden. Zijn zij verenigd en geïntegreerd, dan krijgt de ijver van de student een vleugel en zal de student vliegen”.

Gooide de madrassa alleen de positieve wetenschappen eruit?

“Nee, de madrassa gooide tegelijkertijd ook het Sufisme eruit, dat we het spirituele leven van Islam kunnen noemen. De madrassa beperkte zich sindsdien tot religieuze wetenschappen en zo stond alles stil. Objecten en gebeurtenissen werden vanuit een beperkte visie van het universum beoordeeld”.

Rampen in ons denkleven

Wat vindt u van het Islamitische denken van tegenwoordig?

“Er is een aantal rampen gebeurd op dit gebied. Een daarvan is de sluiting van Islamitische onderwijsinstellingen waar positieve wetenschappen gedoceerd werden. Dit was het geval bij de madrassas, gold gedeeltelijk voor de Imam-Hatip middelbare scholen en in zijn geheel voor de Theologische Faculteit. Ze zijn ook gesloten voor het spirituele leven van de Islam. De verbindende geest van Islam is daarmee uit elkaar gevallen. Een deel was tevreden met het uit naam van het Sufisme vertellen over het leven van in het bijzonder ‘mirakels’ van heiligen uit het verleden; anderen beschouwden een oppervlakkige studie van religieuze wetenschappen als de verwerving van de hele Islam; en een derde groep verwierp de Islam in al zijn aspecten, gebaseerd op wetenschappelijk materialisme. [Eyup Can, Zaman daily, August, 1995]

Van Madrassa naar Universiteit

Turkse ondernemers uit bijna alle geledingen van de samenleving hebben in de scholen, colleges en universiteiten gepionierd. Fethullah Gülen gaf alleen advies aan deze charitatieve zakenmensen. Mensen die zeiden dat ze een moskee wilden gaan bouwen, antwoordde hij: "Ik zou er graag een school naast zien." In feite bevall hij in de meeste plaatsen het bouwen van een school aan in plaats van een moskee.

Fethullah Hodja verklaart zijn opvattingen over Turkse ondernemers die in Turkije en in het buitenland scholen openen:

"Als gevolg van de recente ontwikkelingen in communicatietechnologie, lijkt de wereld op een mondiaal dorp. Ons voortbestaan en vooral onze ontwikkeling in de richting van een land dat invloed kan doen gelden in de bestaande machtsbalans, zijn alleen mogelijk door het sluiten van allianties met onze buren en de landen met wie wij veel gemeen hebben.

"Het vestigen van natuurlijke verbonden en omringd worden door een cirkel van vrienden, liever dan door vijanden zou goed zijn voor Turkije. In een dergelijk kader, zou ik zelfs het openen van scholen in Armenië en Israël ondersteunen, als dat toegestaan zou zijn.

"Wat betreft mijn relatie met de scholen die geopend zijn, er is een leeuw in ieders hart, een doel dat sinds de geboorte in iemands natuur zit. Dit doel kan voor ieder individu verschillend zijn. Toen ik twaalf of dertien jaar was en in Erzurum op school zat, had ik in de ene hand een boek en in de andere een landkaart. Ik vroeg dan: ‘Mijn God, hoe kunnen we een land worden waarvan de problemen wezenlijk zijn opgelost?’

"Ik heb zelfs nooit gedacht aan het bezitten van een huis, kinderen of een auto. Je kunt natuurlijke wetten geen weerstand bieden: water stroomt, verdampt bij honderd graden en bevriest bij nul graden. Als mijn natuur een dergelijk eigenschap bezit, en wanneer dit niet schadelijk is, wat kan er dan meer natuurlijk zijn dan dat dit zaad tot bloei komt?

"Als iemand die opgegroeid is met de wens en het doel om mijn land te dienen, en indien dit doel door onderwijs kan worden verwezenlijkt, dan is mijn interesse in onderwijs zo natuurlijk als het stromen van water, de opkomst en de ondergang van de zon en de activiteit van de wereld. Echter, ik heb geen macht, kapitaal of een leger, maar een onmogelijk te stoppen liefde en enthousiasme voor dienstbaarheid. Het enige dat ik kan doen is hiervoor een uitleg geven, dit aan mensen vertellen die zullen luisteren en met suggesties zullen komen. Een dergelijke dienst aan anderen lijkt op een 'bazaar van degenen die de goedkeuring van God zoeken.' [Hulusi Turgut, Yeni Yuzyil, 1/27/98]

Scholen

Dat is juist het punt waarop ik wilde komen. Het wordt gezegd dat elke dag, de scholen die aan u toebehoren, worden geopend en dat dit een soort van een organisatie is. Dit zet zeer veel mensen ook aan het nadenken.

Waar ik ook kom, daar geef ik een aantal suggesties. Zonder te willen discrimineren, zeg ik tegen onze burgers: "Open voorbereidende cursussen voor universiteiten en verhoog het niveau van onze mensen." (In een vreemd land) vertelde ik een aantal mensen, dat naar een onderwijzer uit Turkije kwam luisteren: "Blijf hier. Bereid je kinderen erop voor om naar de universiteit te gaan. Laat ze wetenschappen studeren. Als het niveau van algemene cultuur en educatie niet hoog genoeg is, open dan voorbereidende cursussen voor universiteiten. Breng al je middelen bij elkaar. Een wereld die steeds verder globaliseert brengt bepaalde veranderingen met zich mee. Bijvoorbeeld, kleine handel en kleine ondernemingen zullen verdwijnen. Bouw dus grote zakelijke ondernemingen."

Ik praat met iedereen. Ik vind het betreurenswaardig dat de regering geen speciaal, op deze kwestie gericht beleid heeft. Ik ontmoette een aantal medeburgers, sprak hen over deze zaak en zo ontdekten we een mogelijkheid om deze nachtmerrie te beëindigen. Het werd ons duidelijk dat privéscholen zeer bevorderlijk zijn. Hierdoor aangemoedigd begonnen sommige mensen, die wisten hoe belangrijk kwaliteit is, privéscholen te openen. Sommigen dachten echter dat zij mijn volgelingen waren of dat ze mijn mening moesten delen.  [Ertugrul Ozkok, Hurriyet daily, 1/23-30-95]

Relaties met Onderwijs en Media Organisaties

U zegt dat u arm bent. Maar we weten dat u overal in Turkije speciale cursussen, scholen, universiteiten, een dagblad en een televisiekanaal heeft.

“Ik heb geen organische of materiële connectie met één van hen. Mijn enige bezit op deze wereld is de kleding die ik draag en mijn lakens. Ik heb al mijn boeken gedoneerd aan een stichting.

Hoe slaagt u erin om te doen wat de regering niet lukt? En met welk doel? Hier komt nog het volgende bovenop, bijvoorbeeld, kinderen die naar uw school in Tiflis gaan zijn niet eens Turks of moslim. Wat is uw doel?

“De scholen zijn niet van mij. Ik ben een arme man met niets meer dan de kleding die hij draagt. De instituties die u noemt, daarachter zitten veel mensen en bedrijven uit alle geledingen van de samenleving ongeacht hun wereldvisie, geloof en levensstijlen. Als ze het wensen, vragen ze mij soms om advies. [Oral Calislar, Cumhuriyet Daily, 8/20-26/95]

Educationele stormloop naar Azië

Wij hopen dat ons begrip van Islam en de Turkse cultuur een bijdrage zal leveren aan een wederzijdse, vitale dialoog in de wereld. Ik denk dat we op een noodlottig punt van de geschiedenis aangekomen zijn. Eigenlijk heeft de verwachte vriendschap zich grotendeels ontwikkeld tussen de studenten. De inheemse bevolking en regeringen moeten tevreden zijn met de scholen die de Turkse ondernemers hebben geopend; ze moeten een goede indruk hebben achtergelaten. Zo verdreef bijvoorbeeld de jaloerse rector van Jakoetië de Turkse docenten uit de technische school, maar stuurde later een boodschap: "Kom terug, en jullie kunnen elk soort technische school openen die je maar wenst onder jullie eigen management." Ik weet echter niet of ze een dergelijke school hebben geopend. Jakoetië is erg ver...

Er zijn verschillende factoren. Eigenlijk hebben onze mensen een ondernemersgeest. Maar om dit te tonen, moeten ze erin geloven. Als iemand als ik zelfs maar fluistert zoals het zoemen van een bij, kan het collectieve bewustzijn onmiddellijk tot leven komen.

Het enige dat ik heb gedaan is mensen aanmoedigen. Ik geloof dat de samenwerking tussen Turkije en Centraal-Azië voor beide partijen gunstig zal zijn en zal bijdragen aan de regionale en mondiale vrede. Mensen uit diverse lagen van de samenleving hebben gereageerd op mijn oproep omdat zij er echt in geloofden. En mijn geloof in de waardevolle kwaliteit van de geest van een natie groeide weer.

Turkije is een gevestigde staat en democratie is zich er, op zijn minst, aan het settelen. Maar in plaats van te dromen over een eenheid die onmogelijk lijkt met mensen en landen die op ons neerkijken en zichzelf betere moslims vinden dan wij, vind ik het veel verstandiger om ons te richten op mensen waarop jaren neergekeken is en die jarenlang, zelfs eeuwen, onderdrukt zijn, en die in vele opzichten dichter bij ons staan.

Alles wordt door het Lot bepaald. Indien er een conjunctuur is waarin de schijnbaar noodzakelijke middelen en oorzaken, de menselijke vrije wil en besluitvorming in lijn zijn met het Goddelijk Lot en zich in een zaak verenigen, kunnen er verrassende dingen gebeuren waarover men alleen heeft gedroomd.

Ik heb lang uitgekeken naar een betere wereld die op het Paradijs lijkt, waar de mensheid in vrede en rust kan leven. Onze wereld is moe van oorlogen en botsingen en heeft veel meer behoefte aan genade, genegenheid, geestelijke welgesteldheid en vrede dan aan lucht en water. Ik geloof dat mensen in elk land klaar zijn voor een dergelijke wereld.Zo deden we de Griekse regering bijvoorbeeld een voorstel: "Vrees ons niet. Kom en open een school in Turkije, stuur je kinderen hierheen, wij zullen hen verzorgen en hen een beurs geven. In ruil daarvoor zullen wij studenten naar jullie sturen en een school openen in een stad die jullie wensen."

Onze inspanningen en ondernemingen staan volledig in dienst van de mensheid. In een wereld die steeds meer en meer globaliseert, proberen we iets eerder onze toekomstige buren te leren kennen. Telecommunicatie en transport systemen gaan ervoor zorgen dat we als het ware met zijn allen in dezelfde kamer zijn.

Sociale Wetenschappen

Toen Turkije een achterstand op technologisch gebied opliep, werd er besloten om alle superieure geesten te stimuleren om natuurkunde en scheikunde te studeren teneinde complexe technologie zo snel mogelijk naar Turkije te brengen. Maar het lijkt erop dat degenen die voorrang hebben gegeven aan sociale wetenschappen ook zullen behoren tot diegenen die de toekomst zullen leiden.

Leider worden is gedeeltelijk ook gebonden aan respect voor de vrije gedachte. Een zaad heeft de kracht om in de boezem van de bodem te ontkiemen en te groeien. Indien de lucht gunstig is en als het bij het water kan, zal de jonge boom langer worden. Mensen zijn hetzelfde. Er mag geen onderdrukking zijn en mensen moeten zichzelf kunnen uiten. Mensen, zelfs genieën, worden echter niet aangestuurd op hun elementaire capaciteiten. Dit systeem moet veranderen: studenten moeten zelf kiezen wat ze willen studeren. Zowel de middelbare school en de universiteit heeft deze flexibiliteit nodig. Een ongetalenteerd, niet capabele team bepaalt nu het lot van deze staat. [Nevval Sevindi, Yeni Yuzyil daily, August, 1997]

Politieke doelen?

We zijn allemaal mensen. Tegenwoordig werkt iedereen en elke organisatie voor een bepaald doel. Ik dien andere mensen op een manier die bij mij past en binnen het kader van mijn overtuigingen. Zoals hierboven aangegeven zijn mensen de meest eervolle van alle scheppingen. Degenen die deze eer willen vergroten zullen dit eervolle wezen moeten dienen. Met betrekking tot internationale relaties en menselijkheid geldt als één van de belangrijkste factoren het elimineren van zaken die mensen scheiden, zoals egoïsme, eigenbelang en discriminatie gebaseerd op kleur, ras, geloof en etniciteit. Wanneer deze worden geïdealiseerd kunnen ze botsingen veroorzaken en geëxploiteerd worden door grote machten. Wij kunnen deze kwalen uitroeien met onderwijs.

Ook is educatie de meest effectieve en gemeenschappelijke taal voor intermenselijke relaties. Wij doen ons best om dit voor elkaar te krijgen; we hebben geen andere intentie. Ik zou er meer dan miljoenen keren de voorkeur aan geven om in dit vergankelijke leven te blijven met geloof en dienstbaarheid aan anderen om het eeuwige geluk te verdienen, dan het heersen over deze wereld, zelfs wanneer ze zou verenigen met anderen om een enkele staat te worden.

Tweet

Whatsapp