Ko je Fethullah Gülen?
Fethullah Gülen, porijeklom iz Turske, je utjecajan vjerski učenjak, mislilac, pjesnik, pisac te, nadasve, veliki pobornik obrazovanja koji stalno podstiče međureligijski i interkulturalni dijalog, nauku, demokratiju i duhovnost; a protivi se nasilju i korištenju vjere u političke svrhe. Fethullah Gülen promovira saradnju između civilizacija u ostvarivanju mira nasuprot sukobu:
“Budite toliko tolerantni da vaša duša postane široka kao okean. Inspirišite se vjerom i ljubavlju prema ljudskim bićima. Neka ne bude niti jedna uznemirena duša prema kojoj ćete ostati ravnodušni i kojoj nećete pružiti ruku pomoći.” (Fethullah Gülen, Criteria or Lights of the Way. London: Truestar)
Držimo da je gospodin Fethullah Gülen sa civilnim pokretom koji je nadahnut njegovim idejama, veoma značajan i zaslužuje našu pažnju zbog sljedećeg:
- Fethullah Gülenov utjecaj i autoritet: Turci, ali i muslimani širom svijeta smatraju gospodina Fethullaha Gülena utjecajnim islamskim učenjakom sunitske tradicije, kojoj pripada 87–90% ukupne muslimanske populacije. On je također i mislilac, veoma aktivan pisac, pjesnik, ali i aktivisita i pobornik obrazovanja, te neko čije se mišljenje uvažava. Njegov utjecaj svakodnevno raste, a njegova djela se prevode na mnoge jezike: engleski, arapski, ruski, njemački, španski, urdu, bosanski, albanski, malajski i indonežanski. Pored printane i pisane riječi, njegove ideje su dostupne sve većoj populaciji putem privatnih radija i televizija koje podržavaju njegovu ideju.
- Jasan stav protiv nasilja, terorizma i samoubilačkih napada: Fethullah Gülen je poznat po svojim istupima protiv kombiniranja nasilja i vjerske retorike. Konkretno,
- On je bio prvi islamski učenjak koji je javno osudio napade jedanaestog septembra 2001. godine (putem oglasa u Washington postu).
- Pomogao je u objavljivanju naučnog djela o islamskoj stavu prema terorizma i samoubilačkim napadima, osuđujući ih na ljudskim i vjerskim osnovama.
- Svoje mišljenje on nije iznio samo javnosti na Zapadu, nego ih je potencirao u svojim govorima u džamijama i na raznim skupovima pred hiljadama muslimana.
- On nedvojbeno odbacuje samoubilačke napade.
- U svojim intervjuima datim turskim, japanskim, kenijskim i američkim novinama on kategorično osuđuje korištenje političkih, ideoloških i vjerskih razloga u pravdanju terorističkih akata.
- U svojim brojnim javnim nastupima na mnogim državnim televizijama on javno osuđuje ova (ne)djela.
- Pionir u međureligijskom dijalogu: Fethullah Gülen aktivno promovira međureligijski i interkulturalni dijalog više od dvije decenije i mnogo prije događaja 11. septembra 2001. U Turskoj mu pripisuju najveću zaslugu za približavanje muslimanske većine raznim vjerskim manjinama kao što su grčki i jermenski pravoslavci, katolici i jevreji. Izvan Turske, njegove ideje o međureligijskom dijalogu su inspirirale mnoge da osnuju razne organizacije koje se bave dijalogom sa ciljem međusobnog razumijevanja, prihvatanja suživota i saradnje. Ovi njegovi napori za dijalog i toleranciju su priznati od strane najvećih vjerskih lidera koji su se susreli s njim, kao što su pokojni papa Ivan Pavao II, glavni sefardski rabin Izraela, te lideri mnogih drugih kršćanskih denominacija.
- Saradnja među civilizacijama: Fethullah Gülen promovira saradnju među civilizacijma nasuprot sukobu i to putem dijaloga, međusobnog razumijevanja te okupljanja i isticanja zajedničkih nam vrijednosti. Kao lider civilnog društva, on podržava napore Turske u pridruživanju Evropskoj uniji i smatra da će ovi odnosi biti od obostrane koristi.
- Isticanje duhovne dimenzije vjerovanja: Zbog svoga ranog upoznavanja i obrazovanja u duhovnim disciplinama, Fethullah Gülen je poznat po tome što ističe islamsku duhovnost (na Zapadu znanu kao sufizam), kao i po stavu koji prihvata sve ljude. Zbog svog specifičnog predstavljanja ljubavi i srdačnosti po svim pitanjima humanosti, neki ga smatraju „Rumijem našeg doba“. Derviški šejh Šefik Džan, koji je bio Rumijev sljedbenik, je tražio upravo od Fethullah Gülena da napiše uvod u njegovoj knjizi o Rumijevom životu i učenju. Fethullah Gülenova knjiga o sufizmu, koja je objavljena u četiri toma, koristi se kao udžbenik na univerzitetima koji izučavaju duhovne tradicije svijeta.
- Harmonija nauke i vjerovanja: Fethullah Gülen smatra nauku i vjerovanje ne samo kompatibilnim nego i komplementarnim. Zbog toga on podstiče i podržava svako naučno istraživanje i tehnološki napredak za dobrobit čovječanstva.
- Intelektualna dimenzija: Jako dobro poznaje zapadnu filozofiju kao i mnoge vodeće mislioce, te sa njima može voditi ravnopravne diskusije kroz svoje govore i pisane tekstove.
- Prodemokratski pristup: Fethullah Gülen prihvata demokratiju kao jedini održivi politički sistem. On odbacuje pretvaranje religije u političku ideologiju, ali istodobno ohrabruje građane da aktivno i odgovorno uzmu učešće u političkom životu svoje države. On ističe fleksibilnost islamskih principa koji se odnose na vladavinu i rukovođenje te njihovu usklađenost sa demokratijom.
- Rješenja društvenih problema radom na terenu: Možda najistaknutija značajka života Fethullaha Gülena jeste činjenica da se njegove vizije i njegove ideje nisu završile na priči, nego su realizirane globalno kroz razne građanske i društveno korisne projeke. Prema nekim procjenama, stotine obrazovnih institucija, kao što su srednje škole, univerziteti, centri za strane jezike, koje su osnivane širom svijeta, jesu inspirirane djelom Fethullaha Gülena, a sponzoriraju ih domaći privrednici, altruiste, ljudi od pera i obrazovanja te posvećeni roditelji. Izvrsne primjere tih škola srećemo u jugoistočnoj Turskoj, centralnoj Aziji, nekim afričkim državama, Dalekom Istoku, istočnoj Evropi... Bez obzira na njihove lokacije, sve ove obrazovne institucije su simbol skladnog međureligijskog i interkulturalnog odnosa, uspješnog ujedinjavanja vjerovanja i razuma te primjer posvećenosti i službi ljudskom rodu. U regijama koje razdiru konflikti kao što su Filipini, jugoistog Turske i Afganistan, ove institucije se zajednički bore protiv siromaštva i za poboljšanje obrazovanja kako bi se smanjio utjecaj terorističkih skupina. Pored doprinosa društvenom skladu, ove obrazovne institucije proizvode šampione na međunarodnim takmičenjima iz raznih oblasti.
- Drugi društveno korisni projekti: Drugi društveno korisni projekti koji su podstaknuti idejom i djelom Fethullaha Gülena uključuju humanitarne organizacije, samoodržive organizacije, medijske projekte, profesionalne asocijacije, zdravstvene institucije i dr.
- Napravljeno na .