Fenâ Fillah’ın Mertebeleri
Birinci mertebedeki fenâ ehl-i ilimden muhakkik olanların; ikincisi, irade kahramanları sayılan ehl-i sülûkun; üçüncüsü de şuhûda açık marifet erbabının seviye ve istifâza ufuklarına bakar.
Birinci mertebe itibarıyla hak yolcusu Hazreti Mâruf hakkındaki marifet ve şuûruyla -tabiî marifet ve şuûrunun derinliği ölçüsünde- kendi çerçevesinde tamamen eriyerek ikinci bir "ba'sü ba'del mevt" yoluna girmiş olur. İkinci mertebe açısından her sâlik, marifet üstü ruhanî bir müşâhede ve mükâşefe sayesinde, iç dünyası itibarıyla bir gaybet ve istiğraka düşerek, kesret içinde halvet ve binbir gürültü içinde hâlî bir sessizlik yaşar. Üçüncü mertebe zaviyesinden ise her sâlik-i müntehî, bütün bütün beşerî arzu ve isteklerden tecerrüd ederek, Hazreti "İlim" ve "Vücûd"un zuhur ve tecellileriyle nereye baksa, her yönde ufkunu "Nereye dönerseniz Allah’ın yüzü (Zatı) oradadır" (Bakara, 115) fehvâsınca hep O'nun emâreleri sarar.. neyi görse, O'na ait şuâlarla irkilir.. hangi şeyi temâşâ etse, O'nun sübühât-ı vechiyle hayret ve dehşete düşerek bir sürü müteşabihle hep O'nu sayıklar...
- tarihinde hazırlandı.