„Demokracja powinna mieć także metafizyczny wymiar” Gülen
Zarówno radykalni islamiści jak i sekularyści uważają, że islam przenika wszystkie aspekty życia. Dlatego też, Trybunał Konstytucyjny, twierdzi, że my (Turcja) nie możemy być liberalnie laiccy tak jak państwa na zachodzie. Z tego samego powodu radykalni islamiści są przeciwko sekularyzmowi, domagając się objęcia państwa przez islam. Co zapewnia islam, a co pozostawia indywidualistom i rozumowi?
Ludzkość osiagnęła wysoki poziom cywilizacji, w dzisiejszym świecie przyznawanie człowiekowi prawa do przekonań religijnych oraz prawa do życia zgodnie ze swoją wiarą ma ogromne znaczenie. W przeszłości, w celu unormowania systemu w państwie, w pewnych okresach czasu mogły zostać zastosowane inne postawy, jednakże dzisiaj demokracja w Turcji przyjęła się. Jeszcze 10 lat temu jeśli ktoś powiedziałby: “Demokracja jest procesem, od którego nie ma odwrotu” to byłby za to przesłuchiwany (Gülen odnosi się tu, do swojej przemowy z 1994 roku na zebraniu Fundacji Dziennikarzy i Pisarzy) Natomiast teraz każdy mówi o demokracji w różny sposób, więc można znaleźć pewne rozwiązania w demokracji.
A co z konfliktem dotyczącym “Islamu obejmującego całe życie”?
Tego rodzaju opozycja nie może być przezwyciężona ze względu na trudne postawy jakie istnieją. Z jednej strony delikatność również może zadowolić drugą stronę. Myślę, że sprawa wygląda tak, Unia Europejska mogłaby być środkiem do przeżywania islamu w pełni. A to jest powodem dalszych napięć.
W jaki sposób osobie, która wierzy, że islam obejmuje całe życie może udać się zachowywanie w delikatny sposób w pewnych kwestiach?
Religia jest życiem, i przetrwa ona tak długo, jak długo będzie przeżywana. Na przykład podstawowe zasady religii, które my nazywamu muhkamat (fundamenty) są dla nas prorytetami i i nie możemy w tych sprawach ustępować. Po drugie muzułmanie powinni mieć możliwość zachowywania przykazań jake wyznacza Koran oraz Sunny, które związane są ze rozumieniem indywidualnego życia jednostki, rodziny, dlatego też ten zakres życia nie powinien zostać zawężony, za pomoca ograniczeń. Z drugiej strony ci, którzy starają się żyć jak muzułmanie powinni dołożyć maksymalnego wysiłku, ku temu aby nie mylić się w pewnych kwestiach.
Jakiego rodzaju pomyłkach?
Sprawy drugorzędne w religii próbuje się przedstawić tak jakby były rzeczami zasadniczymi. Na przykład jeśli chodzi o sprawę codziennej modlitwy czy postu Ramadan. Są to dwa fundamenty religii, które rozpatrywane są indywidualnie. Ci którzy przyjmują skrajne stanowiska i oponują przeciwko sekularyzacji, powinni przyjrzeć się swojej wrażliwości w wypełnianiu przykazań religii pod względem indywidualnym oraz rodzinnym. Czy naprawdę możemy dokonać tej obserwacji na idealnym poziomie? Jeśli niewypełniliśmy jednej z codziennych modlitw lub nie podjęliśmy jednego dnia postu, powinniśmy pomyśleć o tym zanim zaproponujemy swoje rządania innym i wstydzić się przed Bogiem. Są rzeczy w przypadku, których nie możemy iść na kompromis. Ci, którzy zaniedbują zasady islamu, takie jak codzienna modlitwa, jałmużna, poszczenie podczas Ramadanu, mają wielkie braki. Ci którzy wypowiadają oszczerstwa, lub wypowiadają się na temat innych podczas ich nieobecności (giybat) nawet jeśli uważają sią za reprezentujących islam muzułmanów są w wielkim błędzie. Wysłannik Boga mówi, że giybat jest wielkim grzechem, większym niż códzołóstwo, mówi że oszczerstwo jest niewybaczalne. Jeśli będziemy zajmować się takimi błędami to wykażemy się brakiem szacunku dla religii, mówiąc o całej religii. Ze względu na Boga wypełniajmy najpierw swoje obowiązki religijne życiu osobistym, w moralności naszych dzieci, oraz w naszym życiu duchowym i intelektualnym.
A potem...?
Przypatrzmy się temu co jest wynikiem naszego osobistego doświadczania pełni religii. Powinniśmy chronić siebie przed sprzecznościami bycia w konflikcie z innymi wszechobecnymi religiami, to znaczy gdy w osobistym wymiarze naszej religii popełniamy główne grzechy. To jest nasza wina. Po zrealizowaniu tego możemy powiedzieć: “Nasze sumienie nie jest pewne odkąd nie możemy w pełni przestrzegać tych czy innych przykazań w naszej religii. Musisz unikać opierania swoich sądów na możliwościach. Znajdźmy rozwiązanie pozostając w granicach miłosierdzia”.
Czy uważasz, że możemy znaleźć takie rozwiązanie?
Dzisiejsza demokracja objawia się na różne sposoby: mamy chadeków, socjaldemokratów, liberalnych demokratów... Dlaczego nie mogłoby być demokracji zawierającej islamskie uczucia oraz myśli, demokracji, która odnosiłaby się do islamu? Jesteśmy ludźmi i mamy określone potrzeby. Mamy poczucie, że dostąpimy życia wiecznego,nie chcemy zniknąć. Nie mogę zadowolić się czymkolwiek skoro Bóg obiecał nam życie wieczne. Gdybym nie myślał o tym, że po życiu które przeżyje istnieje życie wieczne i gdybym wiedział, że po śmierci po prostu zniknę, cierpiałbym z powodu chronicznego niepokoju i depresji. Jestem w stanie oddychać ponieważ mam poczucie wieczości oraz powtórnego spotkania z Bogiem. Ludzka demokracja powinna mnie objąć pod względem wszystkich aspektów życia, powinna rozwinąć się w taki sposób aby moje potrzeby mogły zostać przez nią zapewnione.
Mówisz także o tym, że demokracja powinna mieć wymiar metafizyczny...
Powinno się dbać o ludzkość każdego dnia. Jeśli ludzie potrzebują metafizyki to powinno im się zapewnić wytyczne poprzez edukację, pokazując im sposoby na to jak można zapewnić tę potrzebę. Żaden z obszarów nie powinien być zaniedbany, szkoła, ulice, miejsca kultu, a także rodzina powinny być złożone na ręce ludzi. W rozwiniętej demokracji, człowiekowi świeckiemu powinno się zapewnić pokój na świecie, a innej osobie, która wierzy w życie po śmerci powinno się jej dać szanse na możlwiość doświadzczenia tego czego pragnie po śmierci. Kto chce żyć jak towarzysze powinien dostać taką szansę. Demokracja jest także rozwijającym się procesem . Na przykład my (Turcja) staliśmy się państwem demokratycznym stosunkowo niedawno, a kryteria kopenhaskie uświadomiły nam, wymiar naszych niedociągnięć w tym temacie. Proces ten rozwinie się do perfekcji w czasie. Europejczycy nadal przeżywają proces demokratyzacji i ciężko jest stwierdzić, że odnieśli już perfekcyjny poziom. Wierzę, że pewnego dnia, zostaną utworzone takie okoliczności, które pod parasolem demokracji pozwolą nam, na wypełnienie wszystkich naszych potrzeb zarówno duchowych jak i intelektualnych, widzę że zmierzamy w tym kierunku. Wierzę, że napięcia pomiędzy sekularystami, a islamistami– chce powiedzieć, że nigdy nie lubiłem tego wyrażenia, będzie złagodzone. Ludzie wykształceni mogą uratować samych siebie od fałszywego strachu, który narasta z podejrzeń, muszą oni darzyć siebie nawzajem zrozumieniem.
Obie strony?
Obie strony.
Pod jakim względem religia potrzebuje państwa, a państwo religii?
Ludzie potrzebują ochrony, a także służby państwa do stworzenia odpowiednich warunków, tak aby mogli przeżywać swoją religię pewnie i czuć się spokojni. Z drugiej strony państwo potrzebuje religii i jej niezrównanej siły, aby móc osiągnąć perfekcję w pomaganiu indywidualnym osobom, przywoływaniu rodziny do społecznego porządku, aby kierować sumieniami ludzi i otwierać bramy ludzkich serc po to aby uchronić świat przed złem. Państwo musi być wzmocnione tą siłą, którą uzyskuje się dzięki wysokiej jakości kształcenia w religii. Istnienia ludzkie nie są istotami tylko z tego świata, jest w nas znacznie więcej cech, które posiadamy i nie jest możliwym abyśmy zdobyli niektóre z nich poprzez sekularyzację, to jest możliwe tylko dzięki religii. Jakie będzie wyjaśnienie dane dziecku, któremu umarł właśnie brat lub przyjaciel. Jakie ono będzie z perspektywy osoby wierzącej w Boga i życie wieczne, a jakie z perspektywy osoby niewierzącej? Komfort jaki zapenia religia nie może być zapewniony poprzez prawo czy też porządek. Ta siła religii jest mocą z której powinniśmy korzystać. Najbardziej efektywną drogą chronienia młodzieży przed narkotykami, terrorem, satanizmem i innymi fałszywymi scieżkami jest uczenie ich wiary w Boga i uświadamianie im, że pewnego dnia bedą pociągnięci do odpowiedzalności za wszystko co zrobili. Oczywistym jest, że ani prawo ani porządek nie są wystarczające . Prawo i porządek w sposób definitywny powinny być środkami odstraszania, jednakże edukacja jest ważniejsza ponad wszystko. Religia odgrywa w edukacji bardzo ważna rolę.
Wielu ludzi uważa inaczej, sądzą, że jest to przeciwko laicité.
Tak jest. Jednakże chcę jeszcze raz podkreślić, że rola religii w edukacji jest bardzo znacząca. W tym miejscu chciałbym powiedzieć coś co jest bezpośrednio związane z tym tematem: Genarał Kenan Evren został skrtykowany za utrudnianie edukacji, a także za szereg innych rzeczy. Jednkaże zrobił on bardzo przydatną rzecz kiedy przedmiot wyboru religii stał się przedmiotem obowiązkowym. Dzięki jego polityce wielu młodych nauczyło się brać udział w religii. Bóg wie najlepiej, ale moim zdaniem taki wielki przyczynek, nawet jeśli jego inne uczynki nie były dobre, to ten jeden uczynek może wystarczyć, aby zachować go w życiu wiecznym, może on za to zostać wynagrodzony życiem w raju.
Nasi politycy nie powinni ignorować znaczenia religii w edukacji. W innym wypadku było by ciężko, aby zapobiec zbrodni popełnianych przez narkomanów, lub rabusiów (uwaga tłumacza: Turcją w ostatnim czasie wstrząsnęły włamania, gwałty oraz przestępstwa popełnione przez narkomanów szczególnie przez tych uzależnionych od wąchania kleju)Tylko strach przed Bogiem może ich zatrzymać. Istenie także wiele chorych, kalekich i starszych ludzi którzysą bliscy śmierci. Stykają się ze śmiercią każdego dnia, widząc ją codziennie przed oczyma. Jaka inna wiara prócz tej w życie wieczne może złagodzić cierpienia ich duszy? Przy okazji użycia tej niezwyciężonej mocy religii jednostki indywidualne mogą osiągnąć poziom rozwoju duchowego, a to zapewni bezpieczeństwo i porządek. Nie oznacza to jednak tego, że jeśli naucza się religi to nagle nie ma potrzeby prawa, porządku, sądów czy policji. To nadal będzie potrzebne, jednakże liczba osób powodujących problemy obniży się. Zakładam, że większość osób zgodzi się się ze mną w tej kwestii.
- Utworzono .