Czy Gülen jest islamistą?
Fethullah Gülen w swoich przemówieniach i w swoich pismach odrzuca islamskie roszczenia wobec islamskiej platformy politycznej. Gülen mówi w ten sposób: „Islam nie proponuje rzadnej konkretnej i niezmiennej formy rządu, ani nie próbuje też go kształtować. Zamiast tego, islam ustalił pewne fundamentalne zasady , które ukierunkowywują ogólny charakter rządu, pozostawiając ludziom wybór rodzaju rządzenia w zależności od czasu i okoliczności.”
Fethullah Gülen w swoich przemówieniach i w swoich pismach odrzuca islamskie roszczenia wobec islamskiej platformy politycznej. Gülen mówi w ten sposób: „Islam nie proponuje rzadnej konkretnej i niezmiennej formy rządu, ani nie próbuje też go kształtować. Zamiast tego, islam ustalił pewne fundamentalne zasady , które ukierunkowywują ogólny charakter rządu, pozostawiając ludziom wybór rodzaju rządzenia w zależności od czasu i okoliczności.”
Odrzucanie przez Fethullaha islamizmu nie jest spowodowane względami strategicznymi ani nawet personalnymi. Są one raczej bazowane na argumencie, iż islamizm twierdzi, że znalazł polityczne przewodnictwo na piśmie, które reprezentuje wiele nieporozumień w naturze Koranu, a to w niebezpieczny sposób zmienia podejście wyznawców do niego. Gülen mówi w ten sposób: “Taka książka nie powinna zostać sprowadzona tylko do dyskursu politycznego, ani też nie powinnna być uważana za książkę o teorii politycznej i formach państwowych. Rozważanie Koranu w kategoriach instrumentu politycznego jest wielkim brakiem szacunku dla Świętej Księgi, jest też przeszkodą, która powstrzymuje ludzi przed korzystaniem z tego głębokiego źródła Bożej łaski”.[1]
Ponadto Gülen odrzuca sumowanie idoleologicznego charakteru islamskiej myśli politycznej islamu oraz aktywizmu, który zupełnie sprzeciwia się duchowi islamu. Islam popiera zasady prawa wyraźnie potępiając prześladowania przeciwko jakiejkolwiej grupie społecznej. Gülen utrzymuje, iż demokracja oraz islam są w pełni zgodne ze sobą. Islam nie przewiduje rzadnej konkretnej formy rządów, jednocześnie odrzuca samowolę, oraz głosi, że głównym przesłaniem Koranu dla muzułmanów jest powinność brania odpowiedzialności za swoje społeczeństwo. Naucza on, iż islam promuje aktywność dla sobra społeczeństwa zgodnie z zasadą większości. Taka aktywność zamiast sprzeciwiania się demokracji jest raczej jej uzpełnieniem. Gülen mówi, że: „Takie rozumienie islamu może odgrywać bardzo ważną rolę w muzułmańskim świecie poprzez ubogacanie lokalnych form demokracji i rozszerzanie ich w taki sposób, aby pomóc ludziom w zrozumieniu relacji pomiędzy światem duchowym a materialnym. Wierzę także, że islam przyczyniłby się do pogłębienia demokracji w odpowiedzi na ludzkie potrzeby, takie jak duchowa satysfakcja, która nie może zostać wypełniona inaczej jak tylko przez pamięć o odwiecznym Bogu”.[2]
Ponadto Fethullah Gülen w sposób krytyczny odnosi się do instrumentalizacji religii w polityce, a także nie bierze bezpośredniego udziału w polityce partii, ponieważ współczesny świat istenieje bardziej w pluralistycznym doświadczeniu niż w z góry założonej jedności o prawdzie. Gülen jest przeciwko tym, którzy stworzyli negatywny obraz islamu redukując to pojęcie tylko do ideologii. Poprzez słowa i czyny podkreśla on różnicę pomiędzy islamem, religią, a islamizmem, mając tu na myśli głęboko radykalne ideologie polityczne, które starają się zastąpić istniejące państwa i ich struktury polityczne za pomocą rewolucyjnych środków lub rewolucji. Gülen sprzeciwia się islamowi jako ideologii politycznej, filozofii partii oraz dokonywaniu podziału społeczeństwa na wierzących i niewierzących.
Fethullah Gülen wzywa tych, którzy wierzą i myślą inaczej, do wzajemnego szacunku, tolerancji, a także wspiera pokój i pojednanie.
[1] wywiad z Fethullahem Gülenem przeprowadzony przez Zeki Topraka oraz Alego Ünala. Sczególna sprawa w muzułmańskim świecie., 95(3), 447-67, 2005:456.
[2] Ibid, 452.
- Utworzono .